Hòa trong khí thế sôi nổi chào mừng Kỷ niệm 70 năm chiến thắng Tây Bắc và Ngày giải phóng Sơn La (1952 - 2022), Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc thành phố Sơn La càng thêm tự hào với truyền thống cách mạng, ý chí quyết tâm, đồng sức, đồng lòng, đoàn kết, năng động, sáng tạo, vượt qua khó khăn thách thức, xây dựng Thành phố thực sự phát triển xanh, nhanh và bền vững, trở thành vùng động lực trong phát triển của tỉnh Sơn La và tiểu vùng Tây Bắc.

Từ ký ức phố cổ Chiềng Lề...

Phố Chiềng Lề xưa - địa danh có liên quan mật thiết tới sự ra đời thị xã Sơn La, tỉnh lỵ Sơn La. Chiềng Lề không chỉ mang trên mình nhiều dấu ấn lịch sử, còn giữ vị trí trung tâm trong bức tranh toàn cảnh kinh tế - văn hóa - xã hội của thành phố bên dòng Nậm La.

Lịch sử đã ghi lại, phường Chiềng Lề ra đời cùng với quá trình hình thành và phát triển của chợ Chiềng Lề xưa. Những năm đầu của thế kỷ 20, toàn quyền Đông Dương ra nghị định chuyển trụ sở hành chính tỉnh lỵ Vạn Bú về Chiềng Lề và đổi tên tỉnh Vạn Bú thành tỉnh Sơn La. Chính quyền thực dân thuộc địa Pháp cho xây dựng Tòa sứ, nhà Giám binh trại lính, các công sở, nhà tù trên đồi Khau cả. Chiềng Lề trở thành trung tâm tỉnh lỵ Sơn La. Dấu tích lịch sử vẫn còn in đậm trên bức tường rêu phong của Nhà tù Sơn La trên ngọn đồi Khau Cả, ghi lại những năm tháng đấu tranh gian khổ nhưng hết sức oai hùng của các chiến sĩ cộng sản ở nhà tù Sơn La, đã gieo mầm cách mạng, soi đường cho nhân dân đứng lên chống thực dân Pháp xâm lược, giành chính quyền về tay nhân dân.

Ông Cầm Văn Duyên, năm nay 96 tuổi, là cán bộ tiền khởi nghĩa, từng tham gia giành chính quyền ở tỉnh Sơn La những năm 1945. Đã bước sang cái tuổi xưa nay hiếm, nhưng ông còn minh mẫn; giọng nói vẫn còn sang sảng, ông nhắc lại: Từ năm 1952, chiến dịch Tây Bắc mở màn và kết thúc bằng chiến thắng Điện Biên Phủ, thị xã Sơn La lúc bấy giờ đã làm tròn nhiệm vụ là hậu phương lớn, là căn cứ tập kết bộ đội, súng đạn, lương thực cho tiền tuyến, quyết định sự thành bại của chiến dịch.

Hòa bình lập lại, ngày 26/10/1961, theo Quyết định 173-CP của Hội đồng Chính phủ, thị xã Sơn La - thị xã đầu tiên của miền Tây Bắc thành lập, mở ra trang sử mới trong chặng đường phát triển mới. Suốt những năm tháng chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, thị xã Sơn La bị đánh phá ác liệt. Các đơn vị bộ đội, dân quân tự vệ trực chiến bám sát trận địa bắn rơi nhiều máy bay giặc. Thị xã đã động viên được 40% nam, nữ thanh niên phục vụ quân đội làm nhiệm vụ khắp mọi miền đất nước và nước bạn Lào, góp phần vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thắng lợi.

Đất nước thống nhất, Đảng bộ, nhân dân các dân tộc Thị xã tiếp tục phát huy truyền thống anh dũng, kiên cường, cần cù, dũng cảm trong lao động dựng xây quê hương và đạt những thành tựu vượt bậc. Đặc biệt là thực hiện đường lối đổi mới toàn diện của Đảng, vận dụng sáng tạo các chủ trương của Trung ương và của tỉnh. Bộ mặt của thị xã đã có nhiều khởi sắc, cơ cấu kinh tế có bước chuyển dịch khá, cơ sở hạ tầng đô thị, nông thôn có chuyển biến mạnh mẽ, đời sống nhân dân ổn định và ngày càng được cải thiện, quốc phòng an ninh được đảm bảo giữ vững. Công tác xây dựng Đảng và củng cố hệ thống chính trị ngày càng được tăng cường. Ngày 26/10/2008, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Sơn La long trọng tổ chức Lễ công bố Nghị định của Chính phủ về thành lập thành phố Sơn La thuộc tỉnh Sơn La, đánh một dấu mốc quan trọng trong quá trình đi lên của thành phố trẻ.

... đến Thành phố hôm nay

Từ phố cổ Chiềng Lề, đến nay, thành phố Sơn La có 12 đơn vị hành chính, gồm 7 phường, 5 xã; dân số trên 115.000 người; 12 dân tộc anh, em. Kế thừa truyền thống đoàn kết, sáng tạo, khí phách anh hùng trong kháng chiến, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Thành phố đang nỗ lực vững bước đi lên, giành nhiều kết quả quan trọng.

Hôm nay, đứng trên đồi Khau Cả, lướt tầm mắt bao quát xuống dòng suối Nậm La, cảm nhận được sự đổi thay của thành phố trẻ. Điểm nhấn là quần thể Quảng trường Tây Bắc, Tượng đài Bác Hồ với đồng bào các dân tộc Tây Bắc và khu trụ sở hành chính của tỉnh trải rộng khắp khu vực cánh đồng Chiềng Cơi xưa, tô điểm thêm là Ao cá Bác Hồ, gắn với Tháp giếng nước có tuổi trên dưới một thế kỷ vẫn được lưu giữ. Những công trình mới đan xen: Tòa nhà Viettel, VNPT, Khách sạn Mường Thanh Sơn La, bên công viên 26/10. Dòng suối Nậm La đôi bờ đã được kè kiên cố, uốn khúc, bao quanh là những khu đô thị mới thiết kế theo ô bàn cờ, chạy dọc đến tận phường Chiềng An.

Đồng chí Hà Trung Chiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành phố, thông tin: Thành phố đã tập trung thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng đô thị, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Ngày 19/5/2019, tỉnh Sơn La tổ chức Lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận thành phố là đô thị loại II trực thuộc tỉnh Sơn La. Kinh tế chuyển dịch theo cơ cấu kinh tế đô thị. Thu ngân sách trên địa bàn năm 2022, ước đạt 700 tỷ đồng. Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM, Thành phố là đơn vị đầu tiên của tỉnh, thứ 2 vùng Tây Bắc hoàn thành chương trình xây dựng NTM; có 2 xã Chiềng Xôm, Chiềng Cọ đạt chuẩn NTM nâng cao. Lĩnh vực văn hóa- xã hội có nhiều tiến bộ, việc chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm. Giáo dục - Đào tạo tiếp tục đứng đầu toàn tỉnh, 83,7% trường học đạt chuẩn quốc gia. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao phát triển, phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa. Với phương châm lấy an sinh xã hội là thước đo sự phát triển chung của địa phương, đảm bảo 100% gia đình chính sách có mức sống từ trung bình trở lên so với khu dân cư.

Những thành quả đạt được sau 70 năm giải phóng là niềm tin, là động lực để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc thành phố Sơn La tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, đưa thành phố Sơn La vươn tầm cao mới.