Công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực. Các cấp chính quyền đã nâng cao vai trò, trách nhiệm và phát huy được hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh đó, công tác quản lý vẫn còn những hạn chế.

Những tồn tại trong quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản chủ yếu, như: Quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường còn hạn chế tại nhiều điểm mỏ đã được quy hoạch, thăm dò, khai thác. Việc cập nhật diễn biến rừng hàng năm và quy hoạch lâm nghiệp còn chồng lấn với quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường được duyệt. Công tác cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường còn chậm; trình tự, thủ tục phê duyệt chủ trương đầu tư, cấp phép thăm dò, khai thác còn kéo dài (6 bước, 3 sở) dẫn đến tình trạng thiếu vật liệu xây dựng cục bộ tại một số huyện. Một số mỏ đã được cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nhưng chủ mỏ chưa thực hiện đúng các quy định về bảo vệ môi trường, chưa thi công khai thác đúng ranh giới và theo bản vẽ thiết kế khai thác mỏ được duyệt dẫn đến phải tạm dừng khai thác. Công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác ở một số địa phương chưa chặt chẽ dẫn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép...

Nguyên nhân chủ yếu của những tồn tại, hạn chế nêu trên là do sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản chưa chặt chẽ; công tác cải cách thủ tục hành chính về cấp phép hoạt động khoáng sản còn chậm, chưa hiệu quả; một số sở, ngành và một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa chỉ đạo, điều hành quyết liệt, hiệu quả; thậm chí còn có tư tưởng sợ sai, đùn đẩy trách nhiệm hoặc trông chờ vào việc xin ý kiến của bộ, ngành Trung ương...

Trước thực trạng trên, các cấp, các ngành, địa phương nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản; đẩy nhanh tiến độ cấp phép thăm dò, khai thác và triển khai các dự án khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường; đảm bảo cung ứng đủ vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh. Các sở, ngành, huyện tổ chức kiểm tra, rà soát, xác định rõ các điểm mỏ đủ điều kiện để tham mưu xây dựng kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản; tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường theo đúng quy định hiện hành.

Tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn các chủ đầu tư về quy trình, thủ tục cấp phép khai thác, sử dụng, kinh doanh khoáng sản (đất, cát) trong phạm vi dự án đầu tư xây dựng công trình. Thực hiện công tác thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản đã khai thác; xác định sản lượng khoáng sản khai thác thực tế; xây dựng hệ thống kiểm soát hoạt động khoáng sản bằng công nghệ thông tin; yêu cầu các tổ chức khai thác phải trang bị giám sát theo quy định (camera, trạm cân...); riêng các tổ chức khai thác cát phải thiết lập hệ thống và thực hiện quan trắc, giám sát tác động xói lở lòng, bờ sông theo quy định.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khoáng sản đối với tổ chức, cá nhân liên quan; xử lý nghiêm đối với các trường hợp khai thác vượt phạm vi khu vực được cấp phép; vượt công suất được cấp phép; gây ô nhiễm môi trường hoặc không thực hiện đúng nội dung bảo vệ môi trường được duyệt. Đẩy nhanh tiến độ rà soát, điều chỉnh, bổ sung khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh; xác định rõ khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt theo quy định. Khẩn trương tham mưu, đề xuất trình ban hành (hoặc sửa đổi, bổ sung) quy trình cấp chủ trương đầu tư, cấp giấy phép thăm dò, khai thác các mỏ khoáng sản trên địa bàn tỉnh theo chỉ đạo của tỉnh.

Quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, đặc biệt là giá vật liệu tại các mỏ đang khai thác để không xảy ra tình trạng nâng giá, ép giá, bán với giá cao hơn mức giá đã được các địa phương công bố. Kiểm tra, hướng dẫn các chủ đầu tư dự án khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường thực hiện nghiêm các quy định về lập thiết kế cơ sở, xây dựng cơ bản mỏ và các quy định về kiểm tra công tác nghiệm thu.

Chính quyền cấp huyện, cấp xã, cơ quan chức năng liên quan ngăn chặn hiệu quả, xử lý nghiêm theo quy định đối với các hành vi vi phạm về khai thác khoáng sản, gây ô nhiễm môi trường; vận chuyển, tập kết, kinh doanh và sử dụng khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp, đặc biệt là những nơi thường xảy ra hiện tượng khai thác đất, cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh.

Chủ động xử lý nghiêm các hành vi san lấp mặt bằng, khai thác đất, đá hoặc đổ đất đá thải trái phép; thường xuyên giám sát chặt chẽ các hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản đối với các tổ chức, cá nhân đang thực hiện các hoạt động khoáng sản trên địa bàn để xử lý các hành vi vi phạm theo thẩm quyền hoặc báo cáo cơ quan chức năng xử lý theo đúng quy định của pháp luật...