Với mục tiêu bảo vệ tốt toàn bộ diện tích rừng và bảo tồn nguồn gen động, thực vật quý hiếm, bảo tồn đa dạng sinh học, những năm qua, lực lượng kiểm lâm Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La đã phối hợp với chính quyền các xã, ban quản lý các bản đẩy mạnh tuyên truyền quy định về bảo vệ rừng. Đồng thời, tham mưu cho chính quyền các xã thực hiện tốt chính sách hỗ trợ đồng bào sinh sống ở vùng đệm Khu bảo tồn chuyển đổi cơ cấu sản xuất và triển khai các biện pháp phát triển lâm nghiệp bền vững.

Cán bộ kiểm lâm và tổ bảo vệ rừng bản Ít, xã Nặm Păm, huyện Mường La tuần tra bảo vệ rừng Khu bảo tồn thiên nhiên.

Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La nằm trên địa bàn các xã: Nặm Păm, Ngọc Chiến và Hua Trai, với tổng diện tích quy hoạch hơn 15.800 ha; trong đó, diện tích có rừng hơn 13.100 ha. Ông Lò Hoài Chuyên, Phó Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La, cho biết: Trong Khu bảo tồn hiện còn một số loài động vật quý hiếm; đặc biệt là vượn đen tuyền, gà lôi là những loài động vật nằm trong sách đỏ đang có nguy cơ tuyệt chủng và một số thực vật bậc cao, như gù hương, pơ mu, thông đỏ, sâm, giảo cổ lam... Toàn bộ diện tích trong Khu bảo tồn thuộc quy định bảo vệ nghiêm ngặt, nghiêm cấm mọi hành vi xâm hại, khai thác lâm sản và săn bắn động vật hoang dã.

Từ đầu năm đến nay, Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La tổ chức 40 cuộc họp cấp bản, ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR với 2.700 hộ thuộc 37 bản vùng đệm Khu bảo tồn. Phối hợp với UBND xã Ngọc Chiến và Tổ chức bảo tồn động thực vật hoang dã quốc tế (FFI) tổ chức “Ngày hội bảo tồn vượn đen tuyền” tại xã Ngọc Chiến, nhằm mục đích tuyên truyền, nâng cao hiểu biết pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ động vật hoang dã của người dân địa phương. Phối hợp với Hạt Kiểm lâm Yên Châu và Hạt kiểm lâm Mường La thả 5 cá thể khỉ về môi trường tự nhiên.

Bên cạnh đó, Ban quản lý còn tổ chức 54 đợt tuần tra, kiểm tra rừng, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi xâm phạm trái phép đến rừng, hướng dẫn nhân dân các bản thực hiện PCCCR mùa khô hanh. Phối hợp với tổ chức FFI và công an các xã tuyên truyền, thu hồi vũ khí và vật liệu nổ. Kiểm tra 162 ha rừng trồng theo dự án tăng trưởng xanh và 180 ha rừng trồng thay thế, bảo đảm tỷ lệ cây sinh trưởng phát triển tốt. Phối hợp với nhà thầu thi công triển khai trồng 127 ha rừng và khoanh nuôi tái sinh 50 rừng; nghiệm thu và chi trả 350 triệu đồng cho 10 cộng đồng bản của 3 xã Hua Trai, Ngọc Chiến và Nặm Păm nhận khoán khoanh nuôi tái sinh 500 rừng tự nhiên. Thực hiện cắm biển báo, biển cấm tại khu vực giao khoán và ranh giới giao khoán bảo vệ rừng cho các cộng đồng bản.

Thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, năm 2022, Ban quản lý Khu bảo tồn đã chi trả hơn 10,6 tỷ đồng cho 25 cộng đồng bản thuộc 4 xã: Hua Trai, Nậm Păm, Ngọc Chiến và Chiềng Muôn nhận khoán bảo vệ rừng. Ban quản lý Khu bảo tồn đã phối hợp với UBND các xã hướng dẫn và kiểm tra việc sử dụng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, bảo đảm công khai, đúng mục đích, hiệu quả.

Bản Ít, xã Nặm Păm có 138 hộ, gần 750 nhân khẩu, bản đang nhận khoán bảo vệ hơn 1.000 ha rừng với Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La. Từ nhiều năm nay, toàn bộ diện tích rừng nhận khoán đều được bảo vệ tốt, không còn tình trạng phá rừng làm nương hay săn bắn động vật hoang dã. Ông Lường Văn Hặc, Trưởng bản chia sẻ: Tổ bảo vệ rừng của bản có 16 thành viên được chia thành 3 nhóm. Tổ thường xuyên phối hợp với cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn tuần tra, kiểm soát bảo vệ rừng; ngoài ra, mỗi nhóm luân phiên tuần tra 3 lần/tháng. Trung bình mỗi năm, bản được Ban quản lý Khu bảo tồn chi trả gần 350 triệu đồng tiền dịch vụ môi trường rừng, với số tiền này, bản thống nhất chi 60% để tu sửa, xây dựng các công trình phục vụ đời sống và sản xuất của bà con, 40% chi cho tổ bảo vệ rừng. Cũng từ nguồn dịch vụ môi trường rừng, bản đang thực hiện trồng thí điểm 10 ha cây gù hương xen trong diện tích cây sơn tra, hiện toàn bộ diện tích đang sinh trưởng, phát triển tốt.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lò Hoài Chuyên, Phó Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La, cho biết thêm: Cùng với tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành quy định trong lĩnh vực lâm nghiệp, đơn vị tăng cường lực lượng tuần tra, kiểm soát, phát hiện và xử lý tận gốc các vi phạm. Đơn vị tham mưu cho Chi cục Kiểm lâm tỉnh và chính quyền địa phương chỉ đạo triển khai các hạng mục thuộc Dự án bảo tồn và phát triển bền vững các khu rừng đặc dụng, phòng hộ trên địa bàn tỉnh và phối hợp thực hiện tốt công tác cứu hộ động vật hoang dã. Tổ chức sản xuất cây giống lâm nghiệp phục vụ công tác khôi phục và làm giàu rừng; cập nhật diễn biến rừng, điều tra đa dạng sinh học, nghiên cứu, bổ sung các loài động, thực vật hoang dã để bảo tồn nguồn gen động, thực vật quý hiếm trong Khu bảo tồn thiên nhiên.