Hưởng ứng phong trào thi đua “Chủ động phòng, chống thiên tai, xây dựng cộng đồng an toàn” giai đoạn 2020-2025, tỉnh Sơn La đã chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai thực hiện với nội dung, hình thức phù hợp với điều kiện của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, nâng cao trách nhiệm, nhận thức của cộng đồng trong công tác PCTT&TKCN, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản do thiên tai gây ra.

Diễn tập ứng phó bão lũ và tìm kiếm cứu nạn xã Hua Păng, huyện Mộc Châu năm 2022.

Dự án “Mô hình toàn diện nhằm xây dựng cộng đồng an toàn trong phòng, chống thiên tai tại tỉnh Sơn La” được triển khai thực hiện từ ngày 8/3/2022 đến 31/8/2023, với kinh phí tài trợ trên 1,5 tỷ đồng thực hiện tại xã Tà Xùa và xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên cùng trường tiểu học và trung học cơ sở thuộc 2 xã. Dự án nhằm tăng cường năng lực cho Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cấp tỉnh, huyện, xã; nâng cao khả năng chống chịu thiên tai của cộng đồng và trường học thông qua việc nâng cao năng lực phòng chống thiên tai và huy động các nguồn lực tại cộng đồng, trường học và các nhóm liên quan khác. Từ đó, mang lợi ích cho khoảng 25.000 người dân, trong đó có 7.000 trẻ em ở độ tuổi tiểu học và THCS của các xã trong dự án.

Thầy giáo Lê Quốc Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường tiểu học và THCS Tà Xùa, huyện Bắc Yên, cho biết: Thông qua dự án, nhà trường đã thành lập Ban quản lý thiên tai trường học; tổ chức đánh giá an toàn trường học trong phòng chống thiên tai dựa trên tình hình thực tế tại địa phương, từ đó xây dựng kế hoạch phòng chống thiên tai với sự hỗ trợ của địa phương và các cơ quan liên quan. Đồng thời, lựa chọn các biện pháp ưu tiên, như truyền thông về giảm nhẹ rủi ro thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu qua các hình thức ngoại khóa; hỗ trợ nâng cấp nền nhà bán trú rộng 80m² phục vụ cho 520 học sinh và giáo viên khối tiểu học.

Với phương châm “Chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương, hiệu quả”, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh đã tăng cường thông tin, truyền thông, nâng cao nhận thức của cộng đồng, xây dựng xã hội an toàn trước thiên tai, phối hợp với các cơ quan báo chí đưa tin, bài trên báo in, báo điện tử, trên sóng phát thanh tiếng dân tộc Thái, Dao, Mông về công tác cảnh báo, công điện khẩn, kịp thời phản ánh tình hình thiên tai và công tác ứng phó, khắc phục hậu quả của các cấp, các ngành, các địa phương.

Ông Cao Viết Thịnh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh, cho biết: Thực tiễn công tác phòng chống thiên tai trên địa bàn tỉnh cho thấy các phương án giảm thiểu rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng đang từng bước phát huy hiệu quả. Kế hoạch phòng, chống thiên tai cấp xã được rà soát, cập nhật, bổ sung hàng năm; các dạng thiên tai chủ yếu, thường xuyên xảy ra trên địa bàn được xây dựng phương án ứng phó cụ thể, chi tiết phù hợp với tình hình đặc điểm ở địa phương. Các địa phương đã rà soát, khoanh định được 73 vùng có nguy cơ trượt lở cao, cắm thêm 104 biển cảnh báo nâng tổng số biển cảnh báo trên địa bàn tỉnh lên 316 biển tại các khu vực dễ bị ngập lụt, xảy ra lũ quét, sạt lở... Năm 2021, Quỹ cộng đồng phòng tránh thiên tai tài trợ thêm 10 trạm đo mưa tự động chuyên dùng cảnh báo mưa lũ, nâng tổng số trạm đo mưa tự động lên 35 trạm. Việc tăng cường đầu tư các hệ thống quan trắc, cảnh báo bước đầu đã phát huy hiệu quả, phục vụ tốt việc ra quyết định ứng phó kịp thời khi thiên tai xảy ra.

Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh đã thành lập các đoàn kiểm tra công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn và rà soát công trình trọng điểm phòng, chống thiên tai tại các địa phương. Tổ chức huấn luyện nghiệp vụ cứu hộ, cứu nạn cho 45 cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh. Tổ chức tập huấn lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã, nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng cho hơn 800 người; diễn tập ứng phó lũ bão, cháy rừng và tìm kiếm cứu nạn tại huyện Phù Yên và 12 đơn vị cấp xã trong toàn tỉnh. Duy trì 204 đội xung kích phòng chống thiên tai cấp xã, với hơn 18.200 thành viên để tham gia phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn theo phương châm “4 tại chỗ”.

Để công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai đạt hiệu quả, tỉnh ta chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng. Tăng cường đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực, hiệu quả các đội xung kích phòng chống thiên tai cấp xã; thực hiện xã hội hóa nguồn lực, nâng cao năng lực chủ động phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm tổn thất về người và tài sản, từng bước xây dựng cộng đồng an toàn trước thiên tai.