Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 3/1/2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác PCCC trong tình hình mới đã nhấn mạnh: Công tác PCCC gồm 2 trụ cột, là phòng cháy và chữa cháy; trong đó xác định trụ cột “phòng” là chính, phòng là “xây”, chữa là “chống”, phòng là cơ bản - chiến lược - lâu dài. Làm tốt công tác phòng cháy để hạn chế chữa cháy và hậu quả, thiệt hại do cháy, nổ, sự cố gây ra cho nhân dân và cho xã hội; phát huy hiệu quả phương châm “4 tại chỗ” trong công tác phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) và làm tốt công tác tuyên truyền, xây dựng phong trào toàn dân tham gia PCCC & CNCH.

Bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo PCCC&CNCH tỉnh chủ động, đổi mới về tư duy, nhận thức, xác định lấy người dân là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực, là nguồn lực của mọi hoạt động trong công tác PCCC&CNCH trên địa bàn. Phát huy vai trò trách nhiệm trong lĩnh vực phụ trách, kịp thời tham mưu với Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo triển khai thực hiện chức năng quản lý nhà nước về PCCC&CNCH, đạt được nhiều kết quả tích cực, đặc biệt là công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật và kiến thức về PCCC&CNCH.

Việc tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật về PCCC&CNCH được triển khai với nhiều hình thức đa dạng, phong phú; trong đó đẩy mạnh tuyên truyền về pháp luật, kiến thức, kỹ năng PCCC&CNCH cho nhân dân; khai thác, ứng dụng công nghệ thông tin, nền tảng mạng xã hội, hướng đến tuyên truyền nhanh, chính xác, hiệu quả. Duy trì chương trình “Em là chiến sĩ cứu hỏa”; chuyên mục “Alo 114” trên Báo điện tử Sơn La, Đài PT-TH tỉnh... Xây dựng, nhân rộng hiệu quả mô hình “Dân vận khéo” trong công tác PCCC&CNCH, gồm: Cụm dân cư an toàn PCCC&CNCH; Tháng an toàn PCCC&CNCH (tháng 10), Ngày toàn dân PCCC&CNCH (4/10); Tổ liên gia an toàn PCCC; Chợ kiểu mẫu về an toàn PCCC&CNCH... Qua đó, nâng cao ý thức, nhận thức của nhân dân về công tác PCCC&CNCH, góp phần ngăn chặn không để xảy ra cháy, nổ lớn gây thiệt hại nghiêm trọng.

Các huyện, thành phố đã đẩy mạnh xây dựng phong trào Toàn dân PCCC&CNCH. Tuyên truyền vận động nhân dân tham gia bảo đảm an toàn PCCC&CNCH; phối hợp với các đơn vị chức năng xây dựng, nhân rộng nhiều mô hình, điển hình trong công tác PCCC. Phối hợp với Công an tỉnh tập trung triển khai, vận động xây dựng các mô hình điểm, phong trào toàn dân PCCC&CNCH. Đến nay, toàn tỉnh có 161 mô hình ‘‘Tổ liên gia an toàn PCCC’’, 153 ‘‘Điểm chữa cháy công cộng’’, 4 mô hình “Chợ kiểu mẫu đảm bảo an toàn PCCC&CNCH”; duy trì và nhân rộng 233 mô hình “Cụm dân cư an toàn PCCC”. Vận động 226.528 hộ gia đình trang bị bình chữa cháy xách tay, dụng cụ phá dỡ thô sơ, có phương án xử lý tình huống cháy, nổ, thoát nạn. Củng cố, kiện toàn 2.303 đội dân phòng. Các mô hình đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn dân trong công tác PCCC&CNCH.

Các sở, ngành, địa phương tổ chức rà soát, sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới quy chế phối hợp trong công tác PCCC&CNCH; xác định rõ cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong công tác chỉ huy, hiệp đồng, bảo đảm thống nhất, chặt chẽ khi xử lý các vụ cháy, nổ, tai nạn, sự cố, nhất là các vụ việc phải huy động nhiều lực lượng, phương tiện tham gia. Thực hiện tốt công tác điều tra cơ bản, dự báo tình hình cháy, nổ, sự cố, tai nạn để có biện pháp phòng ngừa phù hợp, hiệu quả; tăng cường công tác thường trực sẵn sàng chiến đấu, kịp thời chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ nhằm hạn chế thấp nhất số vụ cháy, nổ, tai nạn, sự cố lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Từ đầu năm đến nay, đã xây dựng 472 phương án cứu nạn, cứu hộ, 156 phương án chữa cháy của cơ quan công an; tổ chức 94 lượt thực tập phương án chữa cháy, 244 lượt phương án cứu nạn, cứu hộ phối hợp.

Phát huy vai trò nòng cốt trong công tác PCCC&CNCH, Công an tỉnh đã củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy của lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH từ cấp tỉnh đến xã, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về PCCC&CNCH, phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương. Thành lập đội Công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ trực thuộc Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh. Tổ chức tập huấn nghiệp vụ chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cho lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu nâng cao khả năng chỉ huy chữa cháy, lái xe an toàn, sử dụng thành thạo các phương tiện, dụng cụ chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Công an tỉnh đã tham mưu với UBND tỉnh thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước và chấp hành các quy định của pháp luật về PCCC&CNCH; kiểm tra công tác bảo vệ phát triển rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng; kiểm tra an toàn PCCC&CNCH đối với khu dân cư, hộ gia đình, nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh; tổng kiểm tra an toàn PCCC&CNCH, ANTT đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường; tập trung mọi nguồn lực, triển khai tổng rà soát, kiểm tra an toàn PCCC&CNCH. Kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm quy định của pháp luật về PCCC&CNCH; không để sót, lọt cơ sở không được kiểm tra; không để các cơ sở còn tồn tại, vi phạm, có nguy cơ cháy, nổ cao hoạt động. Từ đầu năm đến nay, đã tiến hành 1.708 lượt kiểm tra an toàn PCCC&CNCH, lập 71 biên bản vi phạm hành chính, phạt trên 500 triệu đồng, đình chỉ hoạt động 9 cơ sở.

Tuy nhiên, trước tình hình cháy, nổ diễn biến phức tạp, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản của nhân dân ở nhiều địa phương trên cả nước trong thời gian qua, công tác đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của người dân trước hiểm họa cháy, nổ, tai nạn, sự cố trong giai đoạn hiện nay là rất cấp bách. Để chủ động phòng ngừa, hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy, nổ gây ra, các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh tập trung chỉ đạo, thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm:

Thứ nhất, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về thực hiện công tác PCCC&CNCH. Củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo PCCC&CNCH các cấp; triển khai đồng bộ, xuyên suốt, hiệu quả công tác PCCC&CNCH từ tỉnh đến cơ sở. Huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân; trong đó, lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH là hạt nhân, lấy lực lượng dân phòng, PCCC cơ sở, chuyên ngành làm nòng cốt trong công tác PCCC&CNCH.

Thứ hai, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh; đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật, kiến thức về PCCC&CNCH, nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành các quy định của pháp luật của nhân dân đối với công tác PCCC&CNCH.

Thứ ba, tăng cường tổ chức diễn tập, thực tập các phương án chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ có sự phối hợp nhiều lực lượng tham gia ở cả cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng công an, quân đội, kiểm lâm và nhân dân địa phương nơi đóng quân để xử lý các tình huống cháy, nổ, tai nạn, sự cố xảy ra trên địa bàn, cũng như xảy ra tại các cơ sở trọng điểm về chính trị, kinh tế - xã hội của địa phương.

Thứ tư, phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, thủ trưởng các đơn vị, địa phương trong công tác kiểm tra việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao về lĩnh vực PCCC&CNCH đối với các tập thể, cá nhân phụ trách; kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, thiếu sót trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ công tác PCCC&CNCH ở địa phương, cơ sở. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm, có biện pháp đôn đốc, yêu cầu khắc phục sơ hở, thiếu sót về PCCC&CNCH; làm rõ trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức, cơ sở vi phạm.

Thứ năm, tập trung rà soát, xây dựng bổ sung các “Tổ liên gia an toàn PCCC”, “Điểm chữa cháy công cộng”; tuyên truyền, vận động 100% hộ gia đình trên địa bàn tỉnh tự trang bị bình chữa cháy; hướng dẫn xây dựng, thực tập phương án chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ tại 100% các tổ liên gia đã được xây dựng. Tiến hành sơ kết, tổng kết phong trào toàn dân PCCC&CNCH để kịp thời rút kinh nghiệm, chấn chỉnh những hạn chế, yếu kém. Đồng thời, biểu dương, khen thưởng và nhân rộng các địa phương, đơn vị, cá nhân làm tốt công tác PCCC&CNCH.