Virus Zika đã chạm ngõ Việt Nam vào tháng 4-2016 với hai bệnh nhân đầu tiên tại Nha Trang và Thành phố Hồ Chí Minh. Trong gần 6 tháng, con số này đã lên tới gần trăm trường hợp và còn có thể gia tăng trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Ứng phó với dịch bệnh này đang là mối quan tâm hàng đầu của người dân.

Theo thông báo ngày 17/11/2016 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đến nay đã có 81 quốc gia và vùng lãnh thổ báo cáo sự lưu hành hoặc lây truyền virus Zika. Tại Việt Nam, từ đầu năm đến ngày 20-11-2016 đã ghi nhận 93 trường hợp mắc rải rác tại 9 tỉnh, thành phố. Trong đó Thành phố Hồ Chí Minh vẫn là địa phương có nhiều ca nhiễm bệnh nhất.

Zika có thể lây truyền từ người qua người thông qua con đường từ mẹ sang thai nhi, lây truyền qua quan hệ tình dục, hay do các chất tiết của người bệnh. Khi nhiễm virus Zika, người bệnh có triệu chứng như sốt, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp, đau cơ và đau đầu. Các triệu chứng, phương thức lây truyền của bệnh giống với sốt xuất huyết, đặc biệt bệnh này đến 80% không có biểu hiện lâm sàng nên rất khó phát hiện.

Tổ chức Y tế thế giới đã khẳng định tình hình dịch bệnh do virus Zika hiện nay là sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế do có mối liên quan giữa nhiễm virus Zika và các trường hợp mắc chứng đầu nhỏ (bệnh đầu nhỏ) ở trẻ sơ sinh và hội chứng viêm đa rễ dây thần kinh.

Khi người mẹ bị nhiễm virus Zika trong thời kì mang thai (kể cả trong thời kì mang thai cuối) đều có nguy cơ sinh ra trẻ mắc chứng đầu nhỏ. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp mang thai bị nhiễm virus Zika nào đều sinh ra trẻ mắc chứng đầu nhỏ. Hiện nay, các nhà khoa học ước tính tỉ lệ từ 1 -13% trường hợp phụ nữ mang thai nhiễm virus Zika có thể sinh ra trẻ mắc chứng đầu nhỏ.

Việc áp dụng các biện pháp diệt muỗi và diệt lăng quăng vẫn là phương pháp phòng chống bệnh hiệu quả nhất. Do đó, việc phun hóa chất diệt muỗi trên diện rộng là biện pháp tức thời, “hạ hỏa” dịch bệnh, nhằm giảm nhanh quần thể muỗi. Để duy trì hiệu quả kiểm soát muỗi một cách bền vững lâu dài, việc diệt muỗi, lăng quăng cần cộng đồng cùng tham gia, mỗi nhà đều có thể tự thực hiện được bao gồm dành 10 phút mỗi tuần để kiểm tra, phát hiện, đậy kín dụng cụ chứa nước sinh hoạt, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, súc rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ; thu dọn các vật dụng, lật úp dụng cụ không chứa nước xung quanh nhà; thay nước bình hoa/bình bông, bỏ muối hoặc dầu vào chân chén.

Cùng với Zika, hiện nay nhiều căn bệnh truyền nhiễm khác cũng đang làm người dân hoang mang về nguồn thông tin, cách ứng phó với dịch bệnh để có những phương pháp phòng bệnh hiệu quả, bền vững.

Nếu như Zika đang hoành hành ở khu vực phía Nam, đặc biệt là việc lan rộng nhanh tại Thành phố Hồ Chí Minh thì ở miền bắc, trong những ngày đông nồm ẩm, nhiều căn bệnh truyền nhiễm cũng rất đáng quan ngại như cúm, cúm gia cầm, sốt rét gà...

Việc nhận thức chưa đúng về virus Zika và các bệnh truyền nhiễm, cách nào để phòng chống dịch hiệu quả, lâu dài, bền vững, những biện pháp cùng chung tay của cả cộng đồng đẩy lùi dịch bệnh này... đang là bài toán nan giải với các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng. Sự hiểu biết của người dân với dịch bệnh còn thiếu, đặc biệt là các thai phụ, công tác tuyên truyền chưa hiệu quả, triển khai các biện pháp phòng chống chưa được rộng và bền vững ở các địa bàn có dịch... là một trong những nguyên nhân khiến khó khống chế được dịch.

Với sự nguy hiểm của Zika và các bệnh truyền nhiễm khác, nhận thấy tầm quan trọng của việc phải chia sẻ thông tin về dịch bệnh và các cách ứng phó, Cục Y tế dự phòng phối hợp báo Nhân Dân điện tử tổ chức chương trình giao lưu trực tuyến với chủ đề “Ứng phó với virus Zika và các bệnh truyền nhiễm” với các khách mời gồm: TS Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng; Ông Nguyễn Bá Tĩnh, Phó Trưởng ban, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam.

Các độc giả quan tâm đến “Ứng phó với virus Zika và các bệnh truyền nhiễm”, xin mời theo dõi buổi giao lưu trực tuyến và đặt câu hỏi cho các khách mời của chương trình.

Buổi giao lưu trực tuyến sẽ diễn ra từ 9 giờ đến 11 giờ ngày 16-12-2016.

Báo Nhân Dân điện tử tiếp nhận câu hỏi của độc giả đến 11 giờ ngày 16-12-2016, trước khi cuộc giao lưu trực tuyến kết thúc.

Trân trọng kính mời bạn đọc gửi câu hỏi đến địa chỉ giaoluutructuyennddt@nhandan.org.vn hoặcgiaoluutructuyennd@gmail.com, gọi điện thoại tới số 043.9382019.