Đợt mưa lũ từ ngày 28 đến 31/8, đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của nhân dân trên địa bàn tỉnh. Mưa lũ đã làm 1 người chết, 2 người bị thương; 1.521 nhà bị ảnh hưởng. Thiệt hại hơn 600 ha lúa mùa; gần 170 ha ngô, rau màu; hơn 17 ha cây ăn quả; gần 60 ha cây lâu năm; 103 ha ao cá, hơn 13 tấn cá bị cuốn trôi. Có 11 điểm trường học bị sạt lở, đổ tường rào và ngập khuôn viên ở các huyện: Mai Sơn, Vân Hồ, Mường La, Quỳnh Nhai, Sông Mã, Sốp Cộp. Có 219 điểm ách tắc giao thông trên các tuyến quốc lộ; 127 điểm ách tắc giao thông trên các đường tỉnh; nhiều tuyến đường huyện, liên xã bị ách tắc; 45 công trình thủy lợi bị thiệt hại. Hệ thống điện trên địa bàn 25 xã của 8 huyện: Phù Yên, Bắc Yên, Vân Hồ, Mai Sơn, Mộc Châu, Sông Mã, Mường La, Yên Châu bị ảnh hưởng làm 33.538 khách hàng bị mất điện.

Cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang tham gia công tác khắc phục thiệt hại

sau mưa lũ tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Nà Ớt (Mai Sơn).

Với phương châm “4 tại chỗ”, các cấp, các ngành trong tỉnh đang tập trung, khẩn trương khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định đời sống, sản xuất của nhân dân, nhất là đảm bảo các điều kiện chuẩn bị cho ngày khai giảng năm học mới 2018-2019.

Ngay khi thiên tai xảy ra, các phóng viên Báo Sơn La đã tỏa đi các hướng tiếp cận với các địa bàn bị thiệt hại để thông tin về tình hình thiệt hại cũng như công tác khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, nhiều tuyến giao thông đã bị tê liệt. Khó khăn nhất là hướng quốc lộ 37, phóng viên tiếp cận địa bàn huyện Bắc Yên, giống như nhiều người muốn qua các điểm sạt lở, ngập lụt phải nhiều lần tăng bo bằng các phương tiện khác nhau. Một số điểm, phải dùng cành cây rải lên bùn đất để khiêng xe máy qua, nhưng chỉ đến được xã Mường Khoa phải dừng lại; còn ô tô phải dừng lại ngay từ điểm sạt đầu tiên trên đèo Chẹn, xã Hua Nhàn. 

Khắc phục sạt lở trên quốc lộ 37 tại địa phận xã Phiêng Ban (Bắc Yên).

Tại các điểm sạt lở, nhiều máy móc đang khẩn trương múc đất, san gạt. Trực tiếp có mặt tại công trường chỉ đạo, ông Phạm Văn Minh, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Quản lý sửa chữa và xây dựng công trình 2 giao thông Sơn La thông tin: Các điểm sạt lở diễn biến phức tạp; đơn vị đã huy động toàn bộ thiết bị, máy móc, nhân lực và các doanh nghiệp trên địa bàn huyện Bắc Yên, Phù Yên, Mai Sơn chia thành 9 mũi thi công, khẩn trương khắc phục điểm sạt. Trong quá trình thi công, chúng tôi gặp khó khăn trong vận chuyển nhiên liệu, vật tư thay thế khi máy móc bị hư hỏng.

Theo thống kê của Sở Giao thông Vận tải, tổng thiệt hại ước tính hơn 300 tỷ đồng. Thiệt hại nặng nhất là trên quốc lộ 37, với hơn 130 điểm sạt lở, gây tê liệt giao thông hoàn toàn. Do vậy, khôi phục giao thông đang là vấn đề cấp thiết hàng đầu, để các lực lượng tiếp cận và hỗ trợ địa bàn, đảm bảo nhu cầu đi lại của nhân dân, đặc biệt là dịp nghỉ lễ 2/9.

Liên lạc với ông Nguyễn Hợp Cường, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải, được biết: Do quy mô thiệt hại tương đối lớn và trải dài trên diện rộng, nên công tác kiểm đếm, thống kê và khắc phục tương đối khó khăn. Sở đã chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị quản lý đường bộ trên tuyến tập trung huy động toàn bộ máy móc khắc phục thiệt hại. Đồng thời, thường xuyên cập nhật tình hình ắc tắc, thông xe cụ thể từng tuyến để thông tin tới nhân dân chủ động việc đi lại.

Lực lượng đoàn viên thanh niên huyện Mường La giúp nhân dân

tiểu khu III, xã Mường Bú khắc phục hậu quả mưa lũ.

Ở hướng khác, phóng viên đã có mặt tại Trường PTDTBT THCS Nà Ớt (Mai Sơn) ngay sau khi thiên tai xảy ra, ghi nhận không khí khẩn trương khắc phục hậu quả. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, các đồng chí lãnh đạo tỉnh, huyện Mai Sơn đã đến tận nơi để nắm tình hình và chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả; hàng trăm cán bộ, chiến sỹ bộ đội, công an, đoàn viên thanh niên tập trung dọn dẹp trong hoàn cảnh bùn đất ngập sân trường. Anh Nguyễn Văn Quang, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Mai Sơn, cho hay: Riêng điểm này, đơn vị đã huy động 30 cán bộ, chiến sỹ và 60 chiến sỹ DQTV tại chỗ tham gia cùng với lực lượng bộ đội của tỉnh, Công an huyện, Huyện Đoàn dọn dẹp bùn đất. Ngoài ra, còn tổ chức nhiều đợt tham gia giúp các địa bàn thiệt hại khác khắc phục hậu quả.

Trong thời điểm ngày khai giảng năm học mới 2018-2019 đang cận kề, mưa lũ đã làm ảnh hưởng lớn cơ sở vật chất phục vụ việc dạy và học ở nhiều đơn vị trường học. Trong đó, nặng nhất là tại huyện Mai Sơn có 3 trường PTDTBT THCS Tà Hộc, Tiểu học Tà Hộc, PTDTBT THCS Nà Ớt vỡ kè chắn đất, đồ dùng nấu ăn, trang thiết bị, sách vở, tài liệu bị nước cuốn trôi, bị hỏng, mất 1,4 tấn gạo, bùn đất tràn vào lớp học. Ngành Giáo dục và Đào tạo cùng các địa phương đang khẩn trương khắc phục hậu quả, nhằm đảm bảo các điều kiện để ngày khai giảng diễn ra đúng thời gian chung. Các trường học đã phát huy tinh thần tương thân, tương ái, đến nay đã có một số trường trên địa bàn Thành phố ủng hộ được 4,6 triệu đồng và 545 bộ quần áo; 3.564 quyển vở, hơn 1.100 chiếc bút cho 3 trường ở Mai Sơn bị thiệt hại.

Phụ huynh và giáo viên trường Tiểu học Tân Lang (Phù Yên) dọn bùn đất trên sân trường.

Trở về sau chuyến đi thực tế tại một số điểm trường bị ảnh hưởng, đồng chí Nguyễn Duy Hoàng, Phó Giám đốc Sở giáo dục và Đào tạo, cho biết: Sở đã thành lập các đoàn đi kiểm tra, chỉ đạo các đơn vị trường học khắc phục hậu quả. Phối hợp với các địa phương nhanh chóng khắc phục; xây dựng phương án điều chuyển cơ sở vật chất các trường khác đến nơi bị thiệt hại, đảm bảo cho các trường đủ sách giáo khoa, dụng cụ học tập cho học sinh. Đồng thời, ngành Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phát động cuộc vận động cán bộ, giáo viên nhận giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn; phát động cuộc vận động quyên góp, ủng hộ các trường bị thiệt hại. Ngành Giáo dục và Đào tạo quyết tâm không để các trường khai giảng sau ngày 5/9.

Cùng với các cấp, các ngành, ngành Điện Sơn La cũng đang tập trung cao độ để khắc phục sự cố mất điện trên diện rộng. Theo thông tin của Công ty Điện lực Sơn La, đến hết ngày 1/9, đã cấp điện trở lại cho 30.239 khách hàng ở các địa bàn. Số còn lại do giao thông bị chia cắt, nên mất nhều thời gian để tiếp cận. Vì vậy, Công ty đã chỉ đạo đơn vị điện lực các huyện, thành phố huy động nhân lực tại chỗ, khẩn trương khắc phục hệ thống lưới điện và cấp lại điện cho nhân dân trong thời gian sớm nhất.

Công tác ổn định đời sống, sản xuất của các hộ dân bị ảnh hưởng được đặc biệt quan tâm. Tỉnh đã chỉ đạo các ngành, các địa phương thực hiện phương châm “4 tại chỗ” đến động viên, chia sẻ, hỗ trợ các gia đình bị nạn. Huy động lực lượng kịp thời di chuyển người và tài sản của các hộ dân đến nơi an toàn; thực hiện vệ sinh tiêu độc khử trùng nguồn nước, môi trường phòng, chống phát sinh dịch bệnh; xác minh thiệt hại để hỗ trợ các hộ dân theo quy định, đồng thời xây dựng phương án bố trí tái định cư, giúp các hộ sớm ổn định đời sống.

Có mặt tại điểm ngập lụt xã Mường Bú, chúng tôi đã chứng kiến hình ảnh cảm động, đó là những đoàn viên thanh niên ướt đẫm quần áo vì dầm mưa, lội nước giúp các hộ bị ngập lụt di chuyển đồ đạc. Anh Đoàn Vũ Toàn, Phó Bí thư  Huyện Đoàn Mường La chia sẻ: Huyện Đoàn đã huy động trên 500 lượt đoàn viên, thanh niên ở các xã Mường Bú, Tạ Bú, Chiềng Hoa, Chiềng San, Mường Chùm, Ngọc Chiến, Chiềng Lao và xã Nậm Giôn đã di dời, vận chuyển tài sản cho 150 hộ bị ngập lụt đến nơi an toàn; vận chuyển 2 tấn gạo, 140 thùng mì và 60 bình nước uống hỗ trợ lương thực cho nhân dân bản Ta Mo, tiểu khu I và tiểu khu III (Mường Bú). Đồng thời, dọn dẹp vệ sinh môi trường, ưu tiên hỗ trợ dọn dẹp nhà ở cho các hộ dân trong điểm ngập lụt nghiêm trọng; tháo dỡ, di chuyển nhà ở và tài sản của các hộ đến điểm an toàn.

Trước tình hình thiệt hại về nông nghiệp, Sở NN&PTNT đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cử cán bộ phối hợp với các địa phương tuyên truyền, hướng dẫn nông dân các biện pháp khôi phục sản xuất. Đối với những diện tích lúa mùa bị thiệt hại do ngập lụt và đất đá vùi lấp, hướng dẫn bà con cách vệ sinh đồng ruộng, cải tạo đất và gieo các giống lúa ngắn ngày để thay thế. Hướng dẫn bà con vệ sinh môi trường, phun thuốc tiêu độc, khử trùng, phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm; khắc phục các công trình nước sinh hoạt... Yêu cầu Công ty TNHH một thành viên quản lý và khai thác công trình thủy lợi Sơn La chỉ đạo các chi nhánh ở các huyện, thành phố phối hợp với các tổ thủy nông và các bản khẩn trương khắc phục tạm hệ thống kênh mương thủy lợi bị hỏng do mưa lũ, đảm bảo nước phục vụ sản xuất; những diện tích đất thiếu nước, hướng dẫn bà con chuyển đổi sản xuất rau màu, đảm bảo có thu nhập... Ngành NN&PTNT cũng đang tích cực phối hợp với các địa phương tiếp tục thống kê thiệt hại để đề xuất UBND tỉnh các biện pháp khắc phục các công trình thủy lợi, nước sinh hoạt phục vụ nhân dân; nhanh chóng hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi cho các hộ dân bị thiệt hại bởi mưa lũ để khẩn trương khôi phục sản xuất và ổn định đời sống.

Với sự vào cuộc tích cực, khẩn trương từ tỉnh đến cơ sở, công tác khắc phục hậu quả thiên tai đã được triển khai thực hiện khẩn trương, có hiệu quả. Theo thông tin đến hết ngày 2/9, có 161/219 điểm ách tắc trên các tuyến quốc lộ đã thông xe bước 1, trong có các tuyến đã thông hoàn toàn gồm 6B, 4G và 279, 12; có 84/127 điểm ách tắc trên các tuyến đường tỉnh đã thông xe bước 1, trong đó 3 tuyến 108, 117 và 118 đã thông xe hoàn toàn. Tuy nhiên, việc khắc phục hậu quả thiên tai cần nhiều thời gian, nhất là khôi phục sản xuất, tu sửa các công trình sau lũ. Các cấp, các ngành, nhân dân tiếp tục tập trung khắc phục hậu quả thiên tai, đảm bảo ổn định đời sống, sản xuất nhân dân vùng lũ.

Nhóm Phóng viên Báo Sơn La