Lễ hội Pang A của dân tộc La Ha (Mường La), là nét văn hóa, tín ngưỡng độc đáo được tổ chức để cầu cho mùa màng tươi tốt, con người có sức khỏe, cầu may mắn cho dân bản và bày tỏ lòng cảm tạ thần linh, cùng các thầy lang có công bảo vệ dân bản. Lễ hội là nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc La Ha.

Nhờ tập trung đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đến nay, xã Chiềng San (Mường La) đã có 500 ha xoài, 147 ha nhãn; trong đó, 120 ha cho thu hoạch, sản lượng các loại quả năm nay đạt 650 tấn, mang lại thu nhập ổn định cho nhiều hộ dân.

Mỗi lần lên xã Ngọc Chiến (Mường La), chúng tôi lại được chứng kiến những đổi thay ở nơi đây, lần này là câu chuyện làm cổng chào độc đáo tại các bản, mỗi chiếc mỗi vẻ, mang đậm nét văn hóa riêng biệt ở xã vùng cao.

Việc xử lý rác thải sinh hoạt ở vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều bất cập, do chưa có công nhân thu gom rác tập trung; rác thải sinh hoạt được các gia đình tự xử lý, vì vậy tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường rất cao. Trước thực trạng đó, xã Ngọc Chiến (Mường La) đã vận động người dân xây dựng lò đốt rác thải mini tại hộ gia đình, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần bảo vệ môi trường.

Những năm qua, công tác bình đẳng giới, vì sự tiến bộ phụ nữ luôn được huyện Mường La quan tâm triển khai, đặc biệt là thực hiện Chương trình quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2020, qua đó, góp phần nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ trên các lĩnh vực, là động lực để xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, hạnh phúc.

Cách trung tâm huyện 78km, là xã vùng III đặc biệt khó khăn của huyện Mường La, Nậm Giôn có 15 bản, với 845 hộ dân, chủ yếu là dân tộc Mông, Kháng và La Ha sinh sống. Bước vào thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), xã chưa đạt tiêu chí nào trong Bộ tiêu chí xây dựng NTM. Sau 10 năm triển khai thực hiện, đến nay xã mới chỉ đạt 7/19 tiêu chí, các tiêu chí còn lại đang là bài toán khó đối với cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đây.

Trên địa bàn huyện Mường La hiện có 43 HTX, với 420 thành viên, hoạt động trên các lĩnh vực: Nông, lâm, thủy sản; tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ... Thời gian qua, từ các nguồn kinh phí, huyện đã hỗ trợ các HTX đầu tư mở rộng sản xuất, nâng cao hiệu quả hoạt động, tạo việc làm và tăng thu nhập cho các thành viên, góp phần thực hiện tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất trong xây dựng nông thôn mới.

Thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Hội LHPN huyện Mường La đã có nhiều hoạt động thiết thực, sáng tạo nhiều cách làm hay, mô hình mới góp phần thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của hội viên.

Những năm qua, cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Mường La luôn quan tâm triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình, dự án, các cơ chế, chính sách nhằm xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Trong những ngày cả nước tri ân các thầy cô giáo nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, chúng tôi có dịp về thăm Trường THCS Ít Ong (Mường La) cảm nhận rõ những nỗ lực của thầy và trò trong việc dạy và học để xứng đáng với danh hiệu trường chuẩn quốc gia.

Những năm qua, phong trào “Dân vận khéo” ở huyện Mường La được triển khai sâu rộng, xuất hiện nhiều mô hình, điển hình “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực. Nổi bật là những mô hình “Dân vận khéo” trong phát triển kinh tế đã góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Khai thác lợi thế, tiềm năng về diện tích mặt nước vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, các hộ dân xã Nậm Giôn (Mường La) đã liên kết thành lập Hợp tác xã Thủy sản Nậm Giôn, phát triển nuôi cá lồng, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập ổn định cho các thành viên.

Hội Phụ nữ xã Pi Toong (Mường La) hiện có 1.526 hội viên, sinh hoạt tại 10 chi hội. Những năm qua, Hội đã vận động, hướng dẫn hội viên thay đổi cách nghĩ, cách làm trong sản xuất, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế gia đình hiệu quả, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới của địa phương.

Những năm qua, Trường Tiểu học - THCS Chiềng San (Mường La) đã thực hiện hiệu quả phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”, hàng năm, tỷ lệ học sinh được lên lớp và xét tốt nghiệp đạt trên 98%; tỷ lệ học sinh khá, giỏi gần 50%.

Ngăn nước khe núi lòng hồ thủy điện Sơn La để nuôi cá đem lại hiệu quả kinh tế cao, đó là cách làm giàu của lão nông Cầm Văn Rành, bản Lả Mường, xã Mường Trai (Mường La), khiến nhiều người thán phục, tới học hỏi.

Theo lời giới thiệu của ông Đặng Huy Toàn, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh huyện Mường La, chúng tôi đến bản Phiêng Hua Nà, xã Mường Trai, gặp ông Lò Văn Chờ, là cựu chiến binh gương mẫu tiêu biểu của huyện, thành công với mô hình nuôi cá lồng và nuôi ếch thịt cho thu nhập bình quân gần 300 triệu đồng/năm.

Đó là anh Lò Văn Xiên 36 tuổi, Giám đốc Hợp tác xã Hoa Thành Công, bản Đông Xuông, xã Ngọc Chiến (Mường La) được nhiều người biết đến bởi sự năng động, dám nghĩ, dám làm trong phát triển kinh tế, tạo việc làm mang lại thu nhập ổn định cho gia đình và các thành viên HTX.

Tốt nghiệp đại học với hai tấm bằng loại giỏi và hiện là du học sinh của Trường Đại học Sư phạm - Kỹ thuật Đài Loan (Trung Quốc), em Lò Thị Thùy Dương là niềm tự hào của gia đình và người dân bản Mường Kham, xã Mường Chùm (Mường La).

Về xã Nậm Giôn (Mường La) những ngày này, chúng tôi cảm nhận được niềm phấn khởi của hàng trăm hộ dân, khi công trình nước sạch từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình xây dựng nông thôn mới đầu tư xây dựng đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, giúp bà con nâng cao chất lượng cuộc sống.

Thời gian qua, các phong trào của Chi hội Phụ nữ bản Chà Lào, xã Pi Toong (Mường La) đã thu hút đông đảo hội viên tham gia, là một trong những chi hội phụ nữ tiêu biểu của Hội Phụ nữ xã. Kết quả đó có sự đóng góp không nhỏ của chị Quàng Thị Thin, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ bản Chà Lào, người luôn nhiệt tình, năng nổ trong công tác Hội.