Xác định công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) là một trong những giải pháp để nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, những năm gần đây, cấp ủy, chính quyền xã Nà Mường (Mộc Châu) luôn quan tâm đẩy mạnh tuyên truyền về Pháp lệnh dân số, tổ chức tốt các chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình. Nhờ đó đã tạo sự chuyển biến tích cực từ nhận thức đến hành động trong mọi tầng lớp nhân dân.

Cán bộ dân số xã Nà Mường (Mộc Châu) tuyên truyền các biện pháp KHHGĐ cho phụ nữ trong xã.

Nà Mường là xã vùng II của huyện Mộc Châu có 1.021 hộ, với trên 4.200 nhân khẩu. Nhiều năm trước đây do quan niệm “trọng nam khinh nữ”, nên nhiều cặp vợ chồng đã cố gắng sinh thêm con mong có con trai để nối dõi, khiến tình trạng sinh con thứ 3 thường xảy ra trên địa bàn. Để từng bước thay đổi nhận thức của người dân, Ban Dân số - KHHGĐ xã đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể: Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Trạm Y tế tăng cường tuyên truyền, vận động về KHHGĐ thông qua các buổi sinh hoạt hội, họp bản để xây dựng bản, tiểu khu đạt chuẩn “5 không” về dân số. Trạm Y tế xã cũng chú trọng xây dựng đội ngũ CTV dân số, hiện xã có 17 CTV dân số tại 13 bản, là người địa phương nên đội ngũ CTV dân số dễ dàng tiếp cận với người dân, được bà con tin tưởng, từ đó có cách tuyên truyền phù hợp và hiệu quả. Chỉ tính riêng trong năm 2017, Ban Dân số - KHHGĐ xã và đội ngũ CTV phối hợp cùng các tổ chức đoàn thể đã tổ chức trên 1.300 buổi tuyên truyền, thu hút đông đảo người dân tham gia; tổ chức dán tranh, ảnh, cấp phát tờ rơi, tài liệu về kiến thức sinh sản cho người dân. Bên cạnh việc tuyên truyền dân số - KHHGĐ, việc ngăn chặn, đẩy lùi nạn tảo hôn cũng được đặc biệt quan tâm. Để giúp các gia đình nhận thức được hậu quả của việc kết hôn sớm, cán bộ xã cùng đội ngũ cán bộ dân số đã xuống tận cơ sở và từng gia đình, để tuyên truyền, vận động các gia đình không cho con kết hôn cận huyết thống và khi chưa đủ tuổi theo quy định.

Cùng cán bộ Ban Dân số KHHGĐ xã, chúng tôi tới thăm nhiều gia đình sinh con một bề, nhưng chỉ dừng lại ở 2 con. Gia đình chị Đinh Thị Vi, tiểu khu 3, đã có 2 con gái, chị chia sẻ: Dù gái hay trai, gia đình vẫn chỉ dừng lại ở mức 2 con, để có thời gian để chăm sóc và dạy dỗ các con khôn lớn và có thời gian phát triển kinh tế, ổn định đời sống. Hiện nay, gia đình chị đã có một cuộc sống ổn định với việc kinh doanh hàng tạp hóa và mở dịch vụ tổ chức sự kiện, thu nhập gần 15 triệu đồng/tháng. Đồng thời, tạo việc làm cho 3 lao động với mức thu nhập ổn định 3 triệu đồng/người/tháng.

Hiện, toàn xã có trên 1.000 cặp vợ chồng, trong đó có 922 cặp sử dụng các biện pháp tránh thai như: Đặt vòng, đình sản, tiêm, uống thuốc tránh thai. Trong năm 2017, cả xã chỉ có 2 trường hợp tảo hôn, giảm hơn 80% so với năm 2016. Bên cạnh đó, nhờ duy trì sinh hoạt đều đặn các câu lạc bộ: Mất cân bằng giới tính khi sinh; sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình; không sinh con thứ ba...  nên đã từng bước giảm tình trạng sinh con thứ 3 ở xã.

Công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình ở Nà Mường đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên hiện nay, việc sinh con thứ 3 vẫn còn ở một số gia đình sinh con một bề, đặc biệt tại các gia đình có thu nhập cao, gây ra tỷ lệ mất cân bằng giới tinh khi sinh ở xã. Thời gian tới, Nà Mường tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền Pháp lệnh dân số đến với người dân, để bà con thực sự thay đổi từ nhận thức đến hành động, qua đó, từng bước nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn, góp phần nâng cao chất lượng đời sống của người dân.

Đức Anh