6 giờ sáng, chúng tôi có mặt ở trụ sở UBND xã Chiềng Hắc (Mộc Châu) để chuẩn bị cho chuyến đi lên bản vùng cao Tà Số. Gửi lại những đồ đạc lỉnh kỉnh, chỉ mang theo máy ảnh và một số vật dụng cần thiết, vì từ quốc lộ 6 lên bản Tà Số toàn là đất đá với chi chít ổ gà, ổ voi.

Đường lên bản Tà Số chưa được đầu tư cải tạo nâng cấp, ảnh hưởng đến đi lại của người dân.

Đồng hành với chúng tôi có anh Lò Văn Hoàng, Bí thư Đoàn xã Chiềng Hắc. Ra tín hiệu dừng xe ở đầu đường rẽ lên bản, anh Hoàng nhắc anh em trong đoàn kiểm tra lại phanh xe và đồ đạc để đảm bảo an toàn cho đoạn đường phía trước. Ngay từ những đoạn đường đầu tiên, chúng tôi đã phải cài số 1 và kéo ga thật to, sau 30 phút, cả đoàn mới đi được 2 km, Bí thư đoàn xã ra hiệu cho anh em dừng lại nghỉ một lúc vì đường hôm nay khó đi hơn do có sương mù khiến cho mặt đường bị trơn trượt.

Trên đường đi, thỉnh thoảng chúng tôi gặp những chiếc xe ô tô tải ì ạch bò dốc chở phân bón và hàng hóa từ dưới trung tâm xã lên cho dân bản và chở nông sản của bà con xuống trung tâm bán cho các thương lái.

Sau gần 1 giờ đồng hồ vượt 7 km, chúng tôi có mặt ở bản Tà Số 2. Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà gỗ khang trang, anh Mùa A Chờ, Trưởng bản cho biết: Tà Số là bản vùng cao đặc biệt khó khăn của xã Chiềng Hắc, 100% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Năm 2013, bản Tà Số được chia tách thành 2 bản là Tà Số 1 có 181 hộ và Tà Số 2 có 118 hộ. Người dân chủ yếu trồng ngô, dong riềng, những năm gần đây trồng thêm một số loại cây ăn quả, chanh leo. Mặc dù sản lượng ngô, dong riềng của người dân trong bản sản xuất ra lớn, nhưng do đường giao thông đi lại khó khăn nên ít có thương lái tìm đến mua, phải tự chở nông sản bằng xe máy xuống dưới đường quốc lộ để bán.

Ông Mùa A Khứ, là người có uy tín của bản, biết chúng tôi đến đã tìm gặp mời bằng được ăn cơm cùng gia đình. Ông nói với chúng tôi rằng “Chỉ nhờ nhà báo của tỉnh góp tiếng nói để các cấp, ngành, quan tâm, cho bản con đường để đi lại”. Chứ đường xấu như bây giờ thì người trong bản rất khổ, mỗi khi có việc xuống xã hay là khi có người ốm đau, trong bản phải cử những thanh niên khỏe mạnh, có kinh nghiệm để dùng xe máy chở người ốm xuống viện.

Trong bữa cơm ấm cúng với những thứ do gia đình tự sản xuất, nhấp ngụm rượu ngô thơm nồng, ông Khứ kể: Có lần trong bản có người bị ốm nặng, lúc đấy trời tối lại cộng thêm mưa phùn nên đường trơn rất khó đi, người nhà phải dùng cáng để đưa bệnh nhân xuống quốc lộ rồi mới dùng xe máy để chở xuống bệnh viện. Cũng may là vẫn đưa người ốm đến bệnh viện kịp thời nên không nguy hiểm đến tính mạng. Mời chúng tôi thưởng thức món thịt gà bản và rau cải mèo do gia đình tự nuôi, trồng được, ông Khứ nói thêm: Gia đình nào ở Tà Số cũng đều nuôi lợn, gà và trồng rau để phục vụ nhu cầu hàng ngày, chỉ khi nào có đám cỗ thì mới xuống trung tâm xã, huyện để mua thêm thực phẩm. Dân bản cũng trồng được nhiều ngô và dong riềng nhưng chủ yếu là để phục vụ chăn nuôi tại chỗ, người dân nơi đây mong có con đường đi lại được 4 mùa.

Sau bữa cơm, chúng tôi đến thăm điểm trường Mầm non Tà Số, Cô giáo Lò Thị Xương, chia sẻ: Điểm trường có 3 lớp, với 120 cháu. Đường giao thông khó khăn không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân nơi đây mà còn khiến cho việc đến trường của các em hết sức vất vả. Ngày mưa trẻ đến trường muộn hơn ngày thường, thậm chí những trẻ nhà ở xa điểm trường còn nghỉ học đến hàng tuần, khi đi học trở lại, cô giáo phải hướng dẫn những bài học đã dạy cho các bạn... Khó khăn là vậy nhưng các cô giáo luôn động viên phụ huynh cố gắng khắc phục để trẻ được đến trường.

Mặc dù đường đi lại khó khăn, nhưng người dân 2 bản Tà Số vẫn động viên nhau sửa chữa, khắc phục những đoạn đường quá xấu để có thể đi lại được. Giờ đây trong bản xuất hiện nhiều mô hình làm kinh tế hiệu quả. Đến thăm gia đình anh Hạng A Vừ ở bản Tà Số 1. Bên vườn chanh leo đang vào chính vụ, anh Vừ phấn khởi, nói: Gia đình hiện có 5.000 m2 cây chanh leo, 150 gốc cam vinh, 2,5 ha ngô, trừ chi phí mỗi năm thu từ 180 đến 200 triệu đồng. Có được kết quả như ngày hôm nay là cố gắng, nỗ lực không ngừng của anh Vừ, những ngày đầu đưa cây chanh leo vào trồng, vợ chồng anh phải vất vả tìm nguồn cây giống, phân bón và tìm hiểu, học hỏi kỹ thuật chăm sóc. Cũng vì đường đi lại khó khăn mà anh phải gánh bộ cây giống từ dưới quốc lộ 6 lên bản, sau bao nhiêu công sức bỏ ra, vườn chanh leo đã đem lại cho gia đình anh cuộc sống ấm no.

Rời bản Tà Số, chúng tôi tìm gặp đồng chí Vì Văn Biên, Chủ tịch UBND xã Chiềng Hắc. Qua trao đổi, được biết: Tà Số 1 và Tà Số 2 là 2 bản đặc biệt khó khăn của xã, mặc dù đường giao thông đi lại khó khăn nhưng kinh phí của xã chỉ đủ giúp bản tu sửa. Mong ước lớn nhất của người dân nơi đây là được Nhà nước hỗ trợ làm đường bê tông lên bản.