Nằm cách trung tâm huyện Mộc Châu 10 km, xã Phiêng Luông có đất đai màu mỡ, khí hậu mát mẻ, phù hợp cho phát triển nông nghiệp. Bên cạnh những loại cây trồng gắn bó lâu đời với người dân như: chè, ngô, mận hậu... 3 năm trở lại đây, người dân xã Phiêng Luông đã đưa cây chanh leo vào trồng và mở ra hướng phát triển kinh tế mới đầy triển vọng.

Ông Triệu Văn Chung, bản Suối Khem, xã Phiêng Luông thu hoạch chanh leo. 

Ở vị trí trung tâm của xã, người dân bản Muống trước đây chủ yếu trồng ngô và một số loại cây ăn quả khác, do sự biến động của thị trường nên hiệu quả kinh tế từ các loại cây trồng truyền thống của bản không còn đem lại hiệu quả kinh tế như người dân mong đợi. Năm 2015, được sự hỗ trợ từ chính quyền xã, HTX Chanh leo Mộc Châu và Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc, một số gia đình của bản Muống đã chuyển đổi một phần diện tích cây trồng truyền thống sang trồng cây chanh leo, đây cũng chính là thời điểm cây chanh leo bén duyên với mảnh đất này. Theo lời chỉ dẫn của đồng chí cán bộ xã, chúng tôi tìm đến vườn chanh leo của gia đình ông Đinh Văn Hạnh ở bản Muống, nằm ngay cạnh tuyến Quốc lộ 43, chỉ cần đứng cạnh đường, phóng tầm mắt là thấy toàn bộ vườn chanh. Chanh leo đang vào mùa thu hoạch, gặp ông Hạnh đúng lúc ông đang thu hoạch chanh leo để xuất bán cho Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc. Nhanh tay phân loại những quả chanh leo vừa thu hoạch được, ông Hạnh phấn khởi: Trước đây, 3.000 m2 đất của gia đình tôi chuyên trồng các loại bí ngô, bí xanh và rau su su. Năm 2015, được tư vấn và hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc từ cán bộ xã và Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc, gia đình tôi đã chuyển sang trồng cây chanh leo, là cây giống nhập ngoại nên tôi phải tuân thủ nghiêm ngặt kỹ thuật chăm sóc từ việc tưới nước, bón phân, sau một năm, vườn chanh leo của gia đình tôi cho thu hoạch lứa đầu tiên. Thời gian chanh leo cho thu hoạch quả kéo dài từ tháng 6 đến tháng 11, trung bình cứ 3 ngày thu hoạch quả chanh leo một lần, mỗi lần được trên 3 tạ quả với giá bán bình quân 10.000 - 14.000 đồng/kg.

Chia tay gia đình ông Đinh Văn Hạnh, chúng tôi tìm đến vườn chanh leo của gia đình ông Triệu Văn Chung, bản Suối Khem, theo những thông tin được cán bộ xã giới thiệu thì đây là vườn chanh leo được trồng quy mô lớn và chăm sóc nghiêm ngặt theo đúng quy trình mà cán bộ kỹ thuật của Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc hướng dẫn. Đang vào mùa thu hoạch nên lúc nào vườn chanh leo của gia đình ông Chung cũng có hơn 10 công nhân thu hái và phân loại quả, những quả chanh leo căng mọng và hơi ngả màu tím. Ông Chung cho biết: Vườn chanh leo của gia đình ông bắt đầu trồng từ đầu năm 2016 với 300 gốc chanh leo, năm nay đang vào mùa thu hoạch, trung bình mỗi lần gia đình ông thu được từ 1,5 đến 2 tấn quả với giá bán giao động từ 10.000 - 12.000 đồng/kg, trừ chi phí mỗi năm cho thu nhập trên 400 triệu đồng.

Giới thiệu với chúng tôi về loại cây trồng mới này, đồng chí Bàn Văn Lợi, Chủ tịch UBND xã Phiêng Luông (Mộc Châu) cho biết: Hiện, toàn xã có trên 22 ha trồng cây chanh leo, tập trung ở các bản, như: Muống, Piềng Sàng, Suối Khem... Nhằm khuyến khích người dân đưa cây chanh leo vào trồng, xã đã phối hợp với Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc, HTX Chanh Leo Mộc Châu tư vấn, đưa các giống chanh leo chất lượng cao vào trồng. Bên cạnh đó, xã phối hợp với các ngành chức năng tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chanh leo cho người dân. Với mục tiêu phát triển cây chanh leo bền vững, xã đã vận động người dân tham gia vào các HTX để ký hợp đồng với Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc bao tiêu sản phẩm, qua đó giúp người dân yên tâm về đầu ra đối với quả chanh leo, tránh được tình trạng được mùa mất giá.

Trong thời gian tới, xã Phiêng Luông sẽ tập trung phát triển, mở rộng diện tích cây chanh leo, tiếp tục phối hợp với các Công ty, HTX hướng dẫn người dân kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch và tiêu thụ sản phẩm chanh leo, từng bước đưa cây chanh leo trở thành cây trồng giúp người dân vươn lên làm giàu.