Hiện nay, HTX Nông nghiệp Sơn La, huyện Mai Sơn, liên kết với các HTX, doanh nghiệp và nông dân trên địa bàn triển khai mô hình nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn không chất thải (chăn nuôi đại gia súc – nuôi trùn quế - sản xuất phân bón hữu cơ); tận dụng tối đa phế phụ phẩm nông nghiệp trong sản xuất, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo thêm việc làm cho lao động địa phương, bảo vệ môi trường, tạo ra các nông sản an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.

Anh Trần Đức Miền, Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp Sơn La, chia sẻ: Thành lập năm 2021, HTX Nông nghiệp Sơn La, với hơn 20 thành viên. Với mục tiêu sản xuất nông nghiệp hữu cơ, sạch, an toàn, HTX chú trọng thu hút đội ngũ kỹ sư nông nghiệp có trình độ chuyên môn kỹ thuật; đầu tư mới, sửa chữa các khu chăn nuôi, nhập thêm bò giống, bò thương phẩm để sản xuất. Đẩy mạnh liên kết sản xuất với các HTX, doanh nghiệp và hộ nông dân để ổn định nguyên liệu phục vụ sản xuất khép kín. Xây dựng trung tâm nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; là nơi đào tạo, chuyển giao khoa học kỹ thuật và thực hành sản xuất thực tế cho các hộ nông dân, HTX khi tham gia liên kết.

Hiện nay, HTX Nông nghiệp Sơn La có 4 trang trại chăn nuôi tại xã Cò Nòi và Chiềng Mung, nuôi 900 con bò 3B thương phẩm, 300 con bò sinh sản. HTX còn liên kết với 7 hộ nuôi bò có quy mô gia trại, với hình thức vừa thu mua, tiêu thụ đại gia súc thương phẩm cho nông dân; vừa cung cấp cỏ voi tươi, phế phụ phẩm nông nghiệp sau thu hoạch, như ngọn mía, lõi ngô, cây ngô... ủ ướp làm thức ăn chăn nuôi đại gia súc. Toàn bộ chất thải từ chăn nuôi đại gia súc được khai thác, xử lý vi sinh và tận dụng vỏ cà phê, nước thải cà phê sau sơ chế để nuôi trùn quế. 

HTX liên kết với 500 hộ nuôi bò sữa tại huyện Mộc Châu và các hộ chăn nuôi đại gia súc trên địa bàn huyện Thuận Châu, mở xưởng sơ chế, thu gom toàn bộ chất thải, nước thải từ chăn nuôi đại gia súc, đảm bảo nguồn thức ăn cho 1 ha nuôi trùn quế. Liên kết với Công ty cổ phần năng lượng sạch Sơn La gia công sản xuất phân bón, đúng quy cách, chất lượng, mẫu mã, trọng lượng theo quy định. Hiện nay, trung bình mỗi ha nuôi trùn quế cho thu hoạch khoảng 500 tấn phân bón hữu cơ/tháng; cung cấp cho các chuỗi trồng rau sạch tại địa bàn huyện Mộc Châu, HTX cà phê Bích Thao, Thành phố và các hộ trồng, chăm sóc cây ăn quả, cây cảnh trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2022, doanh thu từ phân hữu cơ trùn quế đạt 24 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Xuân Thao, Giám đốc HTX, chia sẻ: Tham gia liên kết sản xuất khép kín, các bên đều được hưởng lợi, chất thải và phế phẩm cà phê sau chế biến được xử lý, đảm bảo môi trường. Sản phẩm phân bón hữu cơ trùn quế dùng trong sản xuất giúp cải tạo đất, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm của HTX, đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu của đối tác.

Theo ông Trần Đức Miền, Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp Sơn La,  hiện nay, mô hình chăn nuôi đại gia súc - nuôi trùn quế - sản xuất phân bón hữu cơ tuần hoàn có thể áp dụng sản xuất ở quy mô trang trại gia đình. HTX đang tích cực chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn các hộ, HTX liên kết sản xuất, ứng dụng các sản phẩm vi sinh xử lý chất thải đầu vào, nuôi trùn quế và khai thác phân bón, giải quyết vấn đề môi trường, nâng cao thu nhập gia đình.

Mở rộng quy mô liên kết sản xuất nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn, bền vững, HTX Nông nghiệp Sơn La đang xin cấp phép, đưa vào sử dụng lò mổ gia súc, theo công nghệ giết mổ treo bán công nghiệp hiện đại, quy mô 50 con/ngày, cung cấp cho các cửa hàng thực phẩm an toàn tại Hà Nội và các tỉnh, thành phố lân cận. Tiếp tục nhân rộng mô hình xử lý chất thải, nước thải cà phê sau sơ chế, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Nghiên cứu và ứng dụng các phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp khác, như: Bã dong riềng, bã sắn... đưa vào chuỗi sản xuất nuôi trùn quế khép kín; phát triển các sản phẩm bột trùn quế, dịch trùn quế và trùn quế tinh ứng dụng trong sản xuất, chăn nuôi nông nghiệp. Đồng thời, tiếp tục liên kết 15 HTX ở các xã vùng sâu, vùng xa khó khăn triển khai mô hình chăn nuôi đại gia súc tập trung, chuyển giao kỹ thuật, xây dựng xưởng sơ chế chất thải chăn nuôi tại chỗ. Hỗ trợ các HTX tiêu thụ sản phẩm gia súc thương phẩm, phân bón hữu cơ, nâng cao tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới.