Với mục tiêu khai thác tốt các lợi thế về đất đai, khí hậu và khắc phục những điều kiện bất thường của thời tiết trong sản xuất nông nghiệp, tỉnh Sơn La đã đưa ra những giải pháp chiến lược trong việc tái cơ cấu, phát triển ngành nông nghiệp; trong đó, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao được xác định là giải pháp then chốt trong sản xuất nông nghiệp.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XV đã xác định: “Thúc đẩy tăng trưởng xanh, xây dựng tỉnh Sơn La phát triển nhanh và bền vững; trở thành trung tâm phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của vùng Tây Bắc”. Theo đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU ngày 21/1/2021 về phát triển nông, lâm nghiệp và thủy sản tập trung, bền vững, ứng dụng công nghệ cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với mục tiêu: Xây dựng Trung tâm quốc gia nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp tại Mộc Châu. Xây dựng và hình thành 1 khu, 20 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Hiện thực hóa mục tiêu, ngành Nông nghiệp và PTNT tập trung ứng dụng công nghệ cấy chuyển phôi giống bò sữa thuần chủng tại Mộc Châu; ứng dụng phát triển công nghệ chuồng kín, tự động hóa toàn bộ hoặc một số khâu trong chăn nuôi trang trại tập trung, công nghiệp, như: nuôi lợn giống, lợn siêu nạc ứng dụng công nghệ cao; ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn lọc đàn cá bố mẹ; áp dụng công nghệ sản xuất cá giống bằng phương pháp vuốt đẻ và ấp trứng bằng bình vây; ứng dụng phương pháp lai xa hoặc sử dụng hóa chất để tạo giống đơn tính trong sản xuất cá giống...

Công ty cổ phần hoa Nhiệt Đới ở bản Búa, xã Đông Sang, huyện Mộc Châu với mô hình trồng hoa lan, hoa ly, hoa tu-líp và các loại rau, củ, quả trái vụ áp dụng công nghệ cao vào sản xuất. Doanh thu bình quân của Công ty đạt khoảng 180-200 tỷ đồng/năm. Hiện nay, Công ty đã đầu tư 18 ha đất sản xuất; trong đó, có 2 ha nhà kính trồng hoa lan với hệ thống tưới ẩm tự động và điều hòa giữ cho nhiệt độ ổn định, phù hợp với cây trồng; 8 ha nhà lưới trồng hoa ly, hoa tu-líp và rau, củ, quả trái vụ.

Chị Nguyễn Thúy Hà, Phó giám đốc Công ty cổ phần hoa Nhiệt Đới, cho biết: Hằng năm, Công ty sản xuất 300.000 cây lan và 1 triệu hoa ly, sử dụng 100% cây giống nuôi cấy mô nhập khẩu vừa sản xuất và cung ứng ra thị trường khu vực miền Bắc. Việc sản xuất có thể can thiệp điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ để ức chế tác động vào quá trình sinh trưởng của hoa lan, giúp hoa nở đúng thời gian thu hoạch theo ý muốn, đưa tổng doanh thu của Công ty dự kiến năm nay đạt hơn 200 tỷ đồng.

Hiện nay, toàn tỉnh đang duy trì phát triển 250 chuỗi cung ứng thực phẩm nông sản an toàn; đưa vào sản xuất hơn 50 bộ giống có thời gian sinh trưởng khác nhau nhằm kéo dài thời gian thu hoạch, tăng năng suất, chất lượng; có 13.109 ha ghép cải tạo cây ăn quả; 1.234 ha cây trồng được áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, phun sương; hơn 53 ha trồng trong nhà lưới, nhà kính, nhà màng; gần 22.500 ha cây trồng áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP và các tiêu chuẩn tương đương...

Toàn tỉnh đã được cấp 281 mã số vùng trồng, diện tích hơn 4.600 ha cây ăn quả phục vụ xuất khẩu và gần 40 cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu đi thị trường các nước: Trung Quốc, Mỹ, Úc, New Zealand... Có 24 sản phẩm nông sản mang địa danh của tỉnh Sơn La được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ gồm 3 chỉ dẫn địa lý, 18 nhãn hiệu chứng nhận, 3 nhãn hiệu tập thể; 2 sản phẩm được bảo hộ tại châu Âu theo hiệp định EVFTA; 109 sản phẩm OCOP.

Đến nay, toàn tỉnh có 17 nhà máy, 543 cơ sở chế biến nông sản, trong đó có 50 cơ sở, nhà máy chế biến nông sản xuất khẩu; có 744 hợp tác xã nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, trong đó trên 30% hợp tác xã có ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước, nhà lưới, nhà kính, áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt. Có 12 doanh nghiệp, hợp tác xã khoa học và công nghệ hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp khoa học và công nghệ sử dụng công nghệ cao (nhà lưới, nhà kính, hệ thống tưới tiết kiệm, kho lạnh, áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt...) vào trong sản xuất, hoạt động có hiệu quả, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động địa phương, chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật cho tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp.

Sản phẩm khoa học và công nghệ của các đơn vị, gồm: Giống ngô lai; củ giống hoa ly, hoa ly thương phẩm; giống hoa hồng; rượu mận, rượu ngô, mứt mận sấy không hạt; giống cà chua ghép trên gốc cà tím, cà chua và dưa chuột thương phẩm an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP... Nhiều mô hình doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết với các hộ nông dân, hợp tác xã hiệu quả, như: Công ty cổ phần mía đường Sơn La ký kết hợp đồng sản xuất và tiêu thụ mía với gần 10.000 hộ; các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia liên kết với sản xuất, tiêu thụ cà phê với 12.000 hộ; Công ty cổ phần giống bò sữa Mộc Châu liên kết với 469 hộ chăn nuôi và hàng trăm hộ trồng ngô để phục vụ cho Nhà máy TMR…

Ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, cho biết: Sơn La tiếp tục đầu tư nguồn nhân lực có trình độ; hoàn thành các dự án khu ứng dụng công nghệ đảm bảo cơ sở hạ tầng nghiên cứu và nhân lực để triển khai các dự án, đề tài nghiên cứu. Làm chủ các công nghệ tiên tiến, khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động phổ biến, chuyển giao, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản; phòng trừ dịch bệnh hại và thực hiện bảo quản, chế biến các sản phẩm nông nghiệp; quan tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ dựa trên tình hình sản xuất thực tiễn để nâng cao chất lượng sản phẩm, giá trị nông sản, tăng khả năng cạnh tranh, đó là hướng đi bền vững của ngành nông nghiệp thời gian tới.

Một mùa xuân mới đang về, mang theo ước vọng sớm đưa Sơn La trở thành trung tâm phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của vùng Tây Bắc, góp phần tạo thêm nhiều việc làm và tăng thu nhập cho người dân, giúp nhà nhà ấm no, hạnh phúc trên quê hương giàu đẹp.