Với điều kiện thuận lợi về khí hậu, đất đai, huyện Sông Mã đã chỉ đạo các đơn vị, phòng ban chuyên môn, các xã tuyên truyền, vận động nhân dân, lựa chọn các loại cây trồng phù hợp để phát triển vùng nguyên liệu gắn với các nhà máy chế biến, góp phần nâng cao giá trị gia tăng các sản phẩm nông sản, tạo việc làm và tăng thu nhập cho người dân.

Chiềng Khương là xã được huyện Sông Mã lựa chọn trồng thí điểm vùng nguyên liệu dứa Queen cung cấp cho Trung tâm Chế biến rau, quả Doveco Sơn La. Ngay từ khi bắt đầu triển khai thực hiện, huyện đã phối hợp với Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao triển khai đến nhân dân về chủ trương, chính sách, lợi ích khi tham gia phát triển vùng nguyên liệu, trước mắt đã hỗ trợ người dân một phần chi phí mua dứa giống và phân bón. Sau hơn 2 năm triển khai, đến nay, toàn xã Chiềng Khương đã trồng hơn 60 ha dứa Queen.

Ông Lưu Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Chiềng Khương, thông tin: Phát triển vùng nguyên liệu gắn với nhà máy chế biến theo phương châm hài hòa giữa lợi ích của doanh nghiệp và người dân. Đối với diện tích dứa trồng từ năm 2021 đã cho thu hoạch, năng suất 40 tấn/ha, sau khi trừ chi phí, người dân thu lời khoảng 80 triệu đồng/ha/năm. Trước những tín hiệu tích cực từ quả dứa mang lại, chúng tôi tiếp tục tuyên truyền, vận động nông dân chuyển đổi diện tích cây nông nghiệp kém hiệu quả sang trồng dứa Queen để hình thành vùng nguyên liệu dứa tập trung.

Cùng với cây dứa Queen, năm qua, huyện đã nghiên cứu, đánh giá mức độ phù hợp và đưa cây quế vào trồng với mục tiêu phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, tạo vùng nguyên liệu tập trung gắn với chế biến. Huyện đã vận dụng cơ chế đầu tư theo chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững và các chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện hỗ trợ cho người trồng quế; khuyến khích, kêu gọi đầu tư từ khối tư nhân, các chủ rừng, các doanh nghiệp, hợp tác xã để phát triển trồng quế. Năm 2022, vốn ngân sách hỗ trợ khoảng 10 tỷ đồng, nguồn vốn của các hộ, cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác tham gia đầu tư phát triển sản xuất quế trên 60 tỷ đồng, toàn huyện Sông Mã đã trồng được 1.218 ha quế.

Sông Mã đã lựa chọn Công ty CP Sản xuất và thương mại CCP Sơn La là đơn vị triển khai liên kết với người dân ở Sông Mã để phát triển trồng quế. Công ty sẽ đầu tư ứng trước về vật tư, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu mua sản phẩm quế, đầu tư cơ sở hạ tầng vùng trồng quế. Ông Nguyễn Hồng Linh, Giám đốc công ty, cho biết: Công ty đã khảo sát, liên kết với các đơn vị chuyên cung cấp cây quế giống ở Lào Cai, Yên Bái để cung cấp cho bà con. Sau gần 1 năm triển khai trồng, tỷ lệ cây sống đạt trên 80%, sinh trưởng và phát triển tốt. Công ty đã hình thành vườn ươm quế giống đạt tiêu chuẩn, chất lượng. Chúng tôi đang nghiên cứu đầu tư xây dựng nhà máy thu mua các sản phẩm từ quế ngay tại địa bàn huyện Sông Mã để chủ động đầu ra cho bà con.

Chia sẻ về những định hướng của huyện trong phát triển vùng nguyên liệu cho các nhà máy chế biến, ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Mã, thông tin: Năm 2023, toàn huyện phấn đấu trồng mới 150 ha dứa Queen, 50 ha ngô ngọt để làm vùng nguyên liệu Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao. Đối với cây quế, giai đoạn 2023 - 2025, phấn đấu toàn huyện trồng mới khoảng 1.500 - 3.000 ha; năm 2025, phát triển và ổn định diện tích quế khoảng 4.000 ha; đến năm 2030, phát triển diện tích quế toàn huyện khoảng 10.000 ha.

Việc khuyến khích người dân phát triển cây trồng gắn với xây dựng vùng nguyên liệu cho nhà máy chế biến của huyện Sông Mã đang đạt được những kết quả khả quan, góp phần đưa nông nghiệp của huyện phát triển đa dạng,  bền vững, hiệu quả.